ជំងឺទឹកដក់ទឹកក្នុងត្រចៀកកណ្ដាល (Otitis Media with Effusion)

ដូចពាក្យបានបញ្ជាក់ ការរលាកត្រចៀកកណ្ដាលនេះមានទឹកដក់នៅក្នុងត្រចៀកកណ្ដាល។ ទឹកនេះមិនមែនជាខ្ទុះ តែវាមានសភាពខាប់ជាងទឹកហើយមានសភាពបែបរអិលបន្តិច(serous) ពេលខ្លះមានសភាពអន្ធឹលដូចសំបោរ (mucoid)។ទឹកនៅទីនេះមិនជាទឹកដែលមិនមានមេរោគនោះទេ។ពីពេលមុនអ្នកវិទ្យាសាស្ដ្រយល់ថាមិនមែនបង្កដោយមេរោគទេ​ គេហៅថាជា (Glue ear)។តែបច្ចុប្បន្ននេះទឹកនេះមានមេរោគដោយគេប្រើវិធីមួយហៅថា (PCR= Polymerase Chain Reaction)។

ខាងក្រោមនេះជារូបភាពដែលបង្ហាញទីតាំងដែលសរីរាង្គខ្លះអាចបង្កជាមូលហេតុនាំឲ្យកើតការរលាក។ដូចជាសាច់អាដេណូយរីកធំនៅលើកូនក្មេង រលាកច្រមុះ រលាកសៃណឹស (sinus) និងដុំមហារីកនៅពីខាងក្រោយច្រមុះ។ កត្តាមួយទៀតដែលគេមិនត្រូវបំភ្លេចនោះគឺ អាល់ល្លែកហ្ស៊ី ផ្លូវដង្ហើមខាងលើនិងចំណីអាហារ។

កត្តាបរិស្ថាននិងការថែទាំ៖

• ផ្សេងបារី
• ការបំបៅទឹកដោះដោយដប
• សមាជិកច្រើនក្នុងគ្រួសារ
• ការថែទាំកុមារនៅមត្តេយ្យ

មេរោគបង្ក៖

Bluestone et al (19920

• Staphyloccocus pneumoniae (35%)
• Haemophilus influenzae (23%)
• Maroxella catarrhalis (14%)

Post et al (1995)

• Haemophilus influenzae (54.5%)
• Moraxella catarrhalis (46.4%)
• S. pneumoniae (29.9%)

សញ្ញានិងរោគសញ្ញា៖

• មានឈឺត្រចៀកបន្តិចបន្តួចបន្ទាប់ពីផ្ដាសាយ
• មានអាការៈដូចជាមានទឹកក្នុងត្រចៀក
• ហ៊ឹងត្រចៀកហាក់បីដូចមានទឹកក្នុងត្រចៀក
• ស្ដាប់មិនសូវច្បាស់រហូតដល់ធ្ងន់ត្រចៀកខ្លាំង
• បើពិនិត្យត្រចៀកពេលខ្លះមិនចាប់អារម្មណ៏ថាមានអ្វីប្លែក
• ក្រដាសត្រចៀកឡើងព៌តស្អាប់ ពេលខ្លះក្រដាសហាក់ដូចស្ដើងមានឃើញទឹកនៅក្នុងត្រចៀក ពេលខ្លះក្រដាសត្រចៀកផត(នៅពេលការវិវត្តន៍ច្រើនខែ)

រោគវិនិច្ឆ័យ៖

• វិធីដែលសំខាន់ក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យគឺការវាស់ការស្ដាប់ (Audiometry) និងការវវាស់សម្ពាធត្រចៀកកណ្ដាល (tympanometry) ដោយម៉ាស៊ីន Impedanciometer។ រង្វាស់ដែលបានពី​ tympanometry អាចឲ្យយើងរករោគវិនិច្ឆ័ួយបានដោយងាយជាងការឆ្លុះមើលក្រដាសត្រចៀក ជាពិសែសនៅលើកូនក្មេង។

ការព្យាបាល៖

•  ដោយឱសថចំពោះការលាកដែលស្ថិតក្នុងការវិវត្តន៍រយៈតិចជាង២ឬ៣ខែ។មានការខ្វែងគំនិតគ្នាខ្លះលើការប្រើថ្នាំផ្សះ (antibiotic)ដោយគេយល់ថាអាល់ល្លែកហ្ស៊ីជាការួមចំណែកក្នុងបង្កឲ្យមានការរលាក។ខ្លះបានប្រកាន់យកការចោះក្រដាសត្រចៀកដាក់បំពង់ (Tympanostomy tube insertion)
• ពេលខ្លះតម្រូវការវះកាត់អាដេណូយ (Adenoidectomy) ប្រសិនជាមានលាប់ចុះឡើងច្រើនដងនៃការរលាកនេះ

ផលវិបាក៖

• ការវិវត្តន៍ដោយមិនព្យបាលអាចប្រឈមនឹងការថយចុះការស្ដាប់។បើក្មេងវិញអាចមានការយឺតយ៉ាវក្នុងការរៀនសូត្រព្រោះតែការថយចុះនៃការស្ដាប់។ ការថយចុះចាប់ពី៣០dBឡើងទៅគឺមានបញ្ហាស្ដាប់ (conductive hearing loss)
• ប្រការមួយទៀតនៅពេលក្រដាសត្រចៀកផតរហូតដល់បាតត្រចៀកកណ្ដាល​ (middle ear atelectasisឬ​ adhesive otitis) ពេលនោះការស្ដាប់ធ្លាក់ចុះខ្លាំងមិនអាចកែបានឡើយ
• ការវិវត្តន៍មួយផ្សេងទៀតគឹលទ្ធភាពក្នុងការកើត “cholesteatoma” ដោយការផតក្រដាសត្រចៀកនៅចំណុចណាមួយ

 

ឯកសារយោង៖

1. Otolaryngology, The Essentials, Allen M Seiden
2. Ear, Nose, and Throat Diseases with Head and Neck Surgery, Hans Behrbohm, Oliver Kaschke
3. Managing the Allergic Patient, John H. Krouse, M. Jennifer Derebery