ជំងឺឈឺក្បាលដោយសារចំណីអាហារ
ឈឺក្បាលជាជំងឺមួយដែលភាគច្រើនមនុស្សម្នាក់ៗបានធ្លាប់ជួបប្រទះ។មូលហេតុនៃជំងឺនេះមានច្រើន ហើយពេលខ្លះយើងមិនអាចរកមូលហេតុវាឃើញផង។វាហាក់ដូចជាចម្លែកដែរដែលថាចំណីអាហារដែលយើងបរិភោគរាល់ថ្ងៃបែរជាបណ្ដាលឲ្យយើងឈឺទៅវិញ។នេះដោយ សារចំណីមួយចំនួនដែលយើងបរិភោគមានសារជាតិអ្វីមួយដែលសរីរាង្គរបស់យើងមិនអាចទទួលបាន។ការមិនទទួលបានមិនមែនសុទ្ធតែជាអាល់ ល្លែកហ្ស៊ីនោះទេ តែវាជាការឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូខ្លះនូវផ្នែកខ្លះនៃសរីរាង្គដូចជា សសៃឈាមរីក-រួម ពីការបញ្ចេញសារជាតិគីមីដែលមានក្នុងចំណី ជាដើម។
អាល់ល្លែកហ្ស៊ីនិងការឆាប់ប្រតិកម្មជាមួយចំណីអាចបង្កឲ្យឈឺក្បាលបាន។ការសិក្សាមួយបានបង្ហាញថា៧០% នៃអ្នកឈឺក្បាលយ៉ាងហោចណាស់ក៏មានប្រតិកម្មជាមួយចំណីមួយប្រភេទដែរ (Mansfield et al 1985)។ ការសិក្សាមួយទៀតបានរកឃើញថា៩៣% នៃកូនក្មេងដែល ឈឺក្បាល បានធូរស្បើយដោយការតមចំណី (Egger et al 1993)។
ថ្វីត្បិតតែគេមិនអាចកំណត់ឲ្យបានច្បាស់ថាសារជាតិណាមួយអាចបង្កការឈឺក្បាលបាន ដូចជាជាតិទារ៉ាមីន (tyramine) អាមីន(amines) នងសារជាតិផ្សេងទៀតដូចជា ហ្វេនីលអេទីឡាមីន (phenylethylamine) និង ហ៊ីស្តាមីន (histamine) ជាពួក វ៉ាហ្សូអាក់ទីវអាមីន (vasoactive amines)ជាជាតិបង្ក។ Vasoactive amine ជាអាមីនបង្កឲ្យសសៃឈាមរីក។
ទារ៉ាមីន(tyramine)ដែលមាននៅក្នុង Cheese, cheddar ដែលរក្សាទុកយូរ។ Phenethylamine មាននៅក្នុងសូកូឡា ។ Histamine មាននៅក្នុងស្រាក្រហម និងស្រាបៀរ។
សូកូឡាមានជាតិ Phenethylamine, theobromine និង caffeine ដែលជាតិទាំងនោះនាំឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរចរន្ដឈាមនិងបញ្ចេញសារជាតិ norephedrine ដែលអាចឲ្យមានការរួមសសៃឈាមក្នុងខួរក្បាល។ការទទួលទានកាហ្វេច្រើនឬតិចដែលមានជាតិ caffeine ក៏អាចក៏បង្កការរីករួមសសៃឈាមក្នុងខួរក្បាលជាបច្ច័យបណ្ដាលឲ្យមានការឈឺក្បាលបាន។វាជាលក្ខណៈមួយដូចគ្នាដែលអាចមានលំនាំដូចជាការពិសារស្រាក្រហមនិងស្រាបៀរផងដែរ។
ឈឺក្បាលអាចកើតឡើងដោយចំណីណាដែលមានជាតិ histamine។ ហ៊ីស្តាមីននឹងត្រូវបំបែកដោយអង់ហ្សៃម៍ (enzyme) ឈ្មោះ diamine oxidase តែបើជាតិនេះមានកំរិតទាបឬមិនលទ្ធភាពបំបែក histamine ក្បាលអាចឈឺបានចំពោះអ្នកបរិភោគចំណីដែលមានហ៊ីស្តាមីន។
តារាងចំណីអាហារដែលមានជាតិ histamine៖
- ត្រីអាន់ចូវី anchovies
- ត្រីសាឌីន sardines
- ស្រាបៀរ beer
- Cheese
- ទឹកទំពាំងបាយជូរ ថ្មីឬទុកយូរ ciders
- ផ្លែត្រប់ eggplant
- ម្ហូបផ្អាប់ បើខ្មែរយើងមាន ប្រហុក ផ្អក ម៉ាំ (fermented foods) ទឹកត្រី។ល។
- សាច់កំប៉ុង processed meets
- ប៉េងប៉ោះ tomatoes
- ពពួកស្រា wines
- មេត្រប៉ែ yeast extract
- ទឹកដោះគោជូរ yogurt
ឯកសារយោង៖
HEADACHE, OROFACIAL PAIN and BRUXISM, Diagnosis and Multidisciplinary approaches to Management
Peter Selvaratnam, Ken Niere,